Некои делови од денот се попогодни за одредени активности

Денешното брзо време на живот бара совети за тоа како барем до одреден степен да се усогласиме со природата и ритмите, а со тоа да си обезбедиме добро здравје и расположение. Според Ајурведата, можете да го направите животот полесен и поисполнет кога ќе ги разберете, прифатите и почитувате ритмите на мајката природа. Ова значи дека секојдневните активности треба да бидат координирани со нејзините ритми што е можно повеќе. Значи, не е доволно само да се направи вистинската работа, туку вистинската работа во вистинското време. За пример, некои делови од денот се поповолни за одредени активности (медитација, вежбање, учење, лична хигиена).

Правила или, подобро кажано, совети за живеење во согласност со дневниот ритам (динахарија) и ритамот на годишните времиња (ритухарија) можат брзо да не одведат до посакуваниот пат на балансиран, здрав и среќен живот. Првиот чекор кон враќање во контакт со природата е создавање рутина и дисциплина. Редовноста, според Ајурведа, е една од најдобрите алатки за создавање добри навики.

Ајурведска дневна рутина

Ајурведската диначарија (дневна рутина) е идеален дневен распоред кој го зема предвид природниот циклус. Исклучително е потребно да се донесе конкретна промена во телото и умот, а со тоа и рамнотежа меѓу нив. Крајните резултати се здравје, среќа, самодоверба и смиреност. Секогаш имајте на ум дека Ајурведата го почитува фактот дека сите сме различни. Не принудувајте се на распоред и обврски што не ви одговараат. Измените нека бидат постепени затоа што се поприродни и веројатно ќе се држите до нив.

Според Ајурведата, целиот универзум (а со тоа и нашето тело) е составено од пет елементи – оган, воздух, етер, земја и вода. Нивната комбинација во природата и нашето тело создава доши (типови) – вата, пита и кафа – типови енергија што владее со животот во универзумот. Вата дошата е брза, стимулативна и креативна; пита дошата е затоплувачка, умерена и дигестивна, и кафа дошата: ладна, влажна и бавна.

Секој ден по две фази на промена

Дошите се исто така тесно поврзани со дневниот циклус. Секоја доша е најактивна во одредено време од денот или ноќта и енергијата поврзана со таа доша влијае и на нас – на нашето расположение, ниво на мотивација, креативност и варење. Со дневна рутина, можеме да воспоставиме рамнотежа помеѓу дошите и на тој начин да бидеме здрави и среќни. Секој ден има две фази на промена – од изгрејсонце (приближно 6 часа) до зајдисонце (приближно 18 часа) и од зајдисонце до изгрејсонце.

Секоја фаза содржи три четиричасовни периоди во кои доминираат енергијата на вата, пита и кафа, исто како и во нашето тело. Акцентот е ставен на утринските часови затоа што тогаш се создава атмосфера на целиот ден.

Дневен циклус на кафа – од 6 до 10 часот

Првиот циклус, кафа е мирно, бавно, малку летаргично време од денот. Ако тогаш станеме, би можеле да ја засилиме кафа-дошата во нашето тело, т.е. бидете бавни, мрзливи и летаргични во текот на денот. Затоа, Ајурведата советува дека треба да се разбудиме пред да започне циклусот кафа, односно за време на ноќниот циклус – вата. Ова е особено важно за лицата од кафа природа кои веќе се природно забавени. Препорачливо е да се разбудите околу два часа пред изгрејсонцето. Ова е ерата наречена Брама мухуртам, времето на богот Брама, чиста свест.

Кафа дел од утрото е мирен, а исто така и умот. Владее позитивна и креативна енергија и ќе нè мотивира за нов успешен ден. Способноста да апсорбираме информации е зголемена, што го прави ова време одлично за медитација, јога, молитва и учење. Процесот на исфрлање на нечистотии од телото е најактивен и дава можност да се прочистиме. Од празнење на дебелото црево, преку утринска хигиена до утринска сударшан крија (техники за чистење), како џала нети (испирање на ноздрите). Исто така се советува чистење на јазик бидејќи му помага на телото да се ослободи од токсините. Ако тоа не го скрати вашиот сон, би било одлично да направите физичка активност или да практикуваме јога. Кафа содржи елемент на земја и е важна во градењето на мускулите и развојот на силата, а вежбањето исто така помага во отстранување на токсините. Но, важно е да се обрне внимание на видот на вежбање според доминантната доша.

Тип кафа, вата и пита

Според Ајурведата, рамнотежата што ни помага во лекувањето ќе можеме да ја воспоставиме со внесување спротивни квалитети во нашите животи. Со ова не одиме против нас самите, туку се враќаме на нашата вистинска природа. Така, луѓето кај кои доминира кафа се претежно мирни, слатки, малку бавни, склони кон зголемување на телесната тежина, масивна градба на телото, бавно варење,мрсна мазна кожа и цврста коса. Засиленото вежбање во кафа дел од утрото ќе ја ослаби постојната бавност.
Типот вата (високи и витки луѓе, сува кожа и коса, слабо варење тешко е да се зголеми тежина) треба да избере нежни движења како лесни јога асани, таи чи, чи гонг, одење или лесно пливање. Пита (луѓе со средна градба кои лесно добиваат на тежина, лесно слабеат, се склони кон кожни болести и заболувања на црниот дроб и желудникот) можат да изберат каков вид на вежба сака, сè додека вежба исклучиво наутро; тогаш е сè уште е опуштен затоа нема да се прегрее. Бидејќи варењето наутро е бавно, направете лесен и топол појадок.

Дневен циклус на пита – од 10 до 14 часа

Тогаш сонцето, метаболизмот и дигестивниот оган се најсилни. Во тоа време, особено помеѓу 12 и 13 часа, треба да се руча, во релаксирана атмосфера и со свесност за секој залак. Би било пожелно ручекот да биде најобемниот оброк во денот. Времето на Пита е најдобро за планирање и работа, или што и да правите.

Дневен вата циклус – помеѓу 14 и 18 часа

Тоа е време на зголемено движење и активност. Се одликува со силна ментални активности, а комуникацијата е полесна. Дружењето и релаксацијата се важни во овој момент. Медитацијата на зајдисонце, после 18 часот, е добар крај на секојдневните активности.

Ноќен циклус на кафа – од 18 до 22 часот

Втората дванаесетчасовна фаза започнува со циклусот на кафа и е време од денот кога нивото на хормоните кортизол и адреналин полека се намалува. По зајдисонце дигестивната моќ ослабува, метаболизмот полека забавува подготвувајќи го телото за спиење. Затоа, во многу култури и религии, веќе не се јаде или зема многу лесен оброк по зајдисонце, помеѓу 18 и 19 часот. Тежок оброк во ова време од денот не би бил доволно сварен и може, покрај насобраните токсини, да предизвика и акумулација на вишок килограми. Вежбањето влегува во игра помеѓу 18 и 19 часот, но не подоцна затоа што може премногу да не стимулира и да го наруши циклусот на спиење. Обидете се да се подготвите за спиење што е можно порано. Ова е важно за подобрени когнитивни функции, долг и здрав живот.

Ноќен циклус на пита – од 22 до 2 часа

Ова е време кога владее питата, која со својата стимулативна енергија може да ја забрза работата на умот и да нè убеди дека сме ноќниот тип. Ова е време кога црниот дроб, најголемиот орган за пита или огнен орган во организмот, активно исфрла токсини и го подготвува телото за следниот ден. Ако спиеме во овој период, го поддржуваме исклучително важното внатрешно самопрочистување на телото. Иако питата дава доза на енергија и креативност, треба да избегнуваме да останеме будни долго во текот на ноќта бидејќи активната природа на питата може да спречи да заспиеме. Часовите за спиење пред полноќ најмногу нè обновуваат и се многу пати поважни од часовите за спиење по полноќ.

Ако редовно одиме во кревет по полноќ, а освен тоа посегнуваме по доцни оброци, го нарушуваме природниот циклус и ја намалуваме способноста на организмот ефикасно да лачи токсини. Проблемот нема да се појави ако се случи од време на време, туку со месеци и години по ред. Друга причина против доцните закуски е фактот дека телото се лади природно преку кожата навечер. Ако во текот на ноќта системот е зафатен со варење, таа топлина останува во телото, што може да го наруши спиењето.

Ноќен циклус на вата – од 2 до 6 часа

Овој период е особено ценет меѓу медитанти на различните традиции низ целиот свет како совршено време да се постигнат повисоки духовни состојби. Во тие часови, природата почнува да се буди. Ако успееме, ќе бидеме полни со ентузијазам и креативност во текот на целиот ден.